ปัญหาหนักอกของทานที่เปนเจาของบานทั้งหลาย คือการที่มีสัตวตัวเล็กๆ ที่ไมไดรับเชิญ พากันเข้ามากัดกินทำลายโครงสร้างบ้านที่เป็นไมแถมยังลามไปถึงเครื่องเรือน เครื่องใชที่ทําจากไมอีกดวย สรางความเสียหายมากมายจนเจาของบานถึงกับกุมขมับ และตองหาหนทางกําจัดเจาปลวกตัวราย พรอมกับหาวิธีปองกันไมใหปลวกมากัดกินบานสวย ๆ อีก

"ผลิตภัณฑ์ป้องกันและกำจัดปลวก" จึงเป็นทางเลือกที่เจ้าของบ้านหลายรายนำมาใช้ บางรายก็นิยมใช้บริการจากผู้รับจ้างกำจัดปลวก ทำให้ผู้อยู่อาศัยในบ้านต้องสัมผัสกับสารที่ใช้ป้องกันและกำจัดปลวก ซึ่งสารนี้จัดเป็นวัตถุอันตรายต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม แต่เราสามารถหลบเลี่ยงจากอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้นี้ ถ้ามีความเข้าใจและรู้จักวิธีป้องกัน 

วิธีการป้องกันและกำจัดปลวก

วิธีการป้องกันและกำจัดปลวกสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ

1.  การปองกันและกำจัดปลวกโดยไม่ใช้สารเคมี หลายวิธีดังนี้

1.1    การใช้ศัตรูธรรมชาติเช่น การใช้เชื้อราหรือแบคทีเรีย

1.2    การใช้กับดักแสงไฟในการดึงดูดหรือขับไล่แมลงเม่าที่จะผสมพันธุ์ ส่งผลให้ปริมาณปลวกที่จะเกิดใหม่มีปริมาณลดลง

2.  การใช้สารเคมีกำจัดปลวก

2.1   การฉีดพ่น หรืออัดสารเคมีกำจัดปลวกลงในพื้นดิน ซึ่งใช้ในการป้องกันและกำจัดปลวกทั้งก่อนและหลังปลูกสร้างอาคาร

2.2   การใช้เหยื่อเปนผลิตภัณฑที่มีผลยับยั้งการลอกคราบของปลวกทำให้ตัวปลวกออนที่ไดรับสารนี้ลอกคราบไมไดและตายไปในที่สุด สวนปลวกที่ไดรับสารนี้จะแพรสารเคมีใหกับปลวกตัวอื่ นๆ ในรัง ซึ่งวิธีนี้จะใชระยะเวลานานกวาแต่ปลวกจะตายทั้งรัง

สําหรับสารเคมีกําจดปลวก พบว่า ที่มีการใช้ในประเทศไทยแบ่งเป็น 5 กลุ่ม ได้แก่

1.  กลุ่มอรกาโนฟอสเฟต (Organophosphate) เปนสารที่มีอันตรายตอคนและสัตว์รวมถึงมีพิษตกค้างในสิ่งแวดลอม โดยใชเพื่อทําเปนแนวปองกันปลวกและสามารถฆาปลวกไดทันทีเมื่อปลวกสัมผัสกับสาร

2.  กลุ่มไพรีทรอยดสังเคราะห (Synthetic Pyrethroid) เปนสารไลปลวก มีกลิ่นออนและเป็นอัตรายสูงต่อสัตว์น้ำ

3.  กลุ่มอื่น ๆ 

-    กลุมคลอโรนิโคตินิล (Chloronicuetinyl) จะออกฤทธิ์ทําใหระบบประสาทของแมลงผิดปกติ

-    กลุมเฟนนีลไพราโซล (Phenyl Pyrazole) เปนสารเคมีที่มีผลกระตุนระบบประสาทและกล้ามเนื้อให้ทํางานมากกว่าปกติทำให้เกิดอาการชักตายได้

-    กลุ่มไซเลน (Silane) 

4.  การใชสารป้องกันรักษาเนื้อไม้ (Wood Preservative) มีคุณสมบัติเปนทั้งสารกําจัดแมลงและสารกำจัดเชื้อรา

5.  การใช้สารสกัดจากพืช เชน ใบยูคาลิปตัส ใบเสม็ด ใบหรือเมล็ดสะเดา ใบกะเพรา เป็นต้นซึ่งจะออกฤทธิ์เร็วแต่จะมีอายุการใช้งานสั้น

“ผลิตภัณฑ์ป้องกันและกำจัดปลวก” วัตถุอันตรายที่ไม่ควรมองข้าม

สําหรับผู้ที่เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ปองกันและกำจัดปลวกมาฉีดพ่นฆ่าปลวกในบาน กอนใช้ผูบริโภคควรอานคําแนะนําบนผลิตภัณฑใหเขาใจอยางละเอียดและปฏิบัติตามอยางเครงครัด ซึ่งบนฉลากของผลิตภัณฑ์จะประกอบด้วยคำแนะนำวิธีการใช้ การเก็บรักษา คำเตือนและการแก้พิษเบื้องต้น โดยไมควรฉีดหรือพ่นผลิตภัณฑ์ในบริเวณที่มีอาหารหรือเครื่องดื่มวางอยู่ ที่สําคัญควรทำความสะอาดมือหรือร่างกายทุกครั้งหลังการใช้ ทั้งนี้เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้น

การใช้บริการจากผู้รับจ้างกำจัดปลวก ...เลือกให้ดีอย่าให้ถูกหลอก

สําหรับผูที่ไมตองการลงมือฆาปลวกเอง การใชบริการจากกลุมผูรับจางกําจัดปลวกก็เปนอีกทางเลือกหนึ่งซึ่งการเลือกใชบริการจัดการกับปลวกรวมไปถึงแมลงและสัตวอื่น ควรพิจารณา ดังนี้

-                   ขอดูเอกสารที่แสดงการไดรับอนุญาตให้มีไว้ในครอบครองซึ่งวัตถุอันตรายชนิดที่ 3 หรือใบแจงการดําเนินการวัตถุอันตรายชนิดที่ 2  ใบอนุญาตหรือใบแจงนี้จะทําใหทราบชื่อที่ตั้งผูใหบริการ และตองมีชื่อผูควบคุมการใชวัตถุอันตรายรวมถึงรายการชื่อวัตถุอันตรายที่ไดรับอนุญาตใหนําไปใช้ในการให้บริการด้วยซึ่งออกโดยจ อย.

-                   เอกสารจากผูใหบริการที่ มีการระบุรายละเอียดสารเคมีวัตถุอันตรายที่ใชเช่น คําเตือนอาการเกิดพิษวิธีแกพิษ เอกสารแนะนําความปลอดภัย

-                   ตรวจสอบผลิตภัณฑที่ใชโดยฉลากตองมีเลขทะเบียนวัตถุอันตรายที่ไดจาก อย. และฉลากแสดงรายละเอียดผลิตภัณฑที่ชัดเจน ไดแก ชื่อทางเคมีและอัตราสวนสารสําคัญเลขทะเบียน อย.วอส. ชื่อที่ตั้งผลิต ผู้จำหน่าย ขอความแสดงประโยชนวิธีใชคําเตือน การเก็บรักษา ขอความแสดงการเกิดพิษ วิธีแกพิษและคําแนะนําสําหรับแพทยรวมถึงขอบงใชวิธีผสมอัตราสวนการใช้

-                   สังเกตการปฏิบัติงานของผูปฏิบัติงานวามีการใชผลิตภัณฑตรงตามวัตถุประสงค์การใชตามที่ระบุไว้บนฉลากหรือไม่

-                   หากพบเห็นการใหบริการที่ไมเปนไปตามหลักเกณฑสามารถรองเรียนหรือแจง  เข้ามาได้ที่สายด่วน อย.1556